Ecolabel sertifikası, Avrupa Birliği ülkelerinde çevre mevzuatları ile ilgili geçerli bir tek etiket için tasarlanmış uygulamanın adıdır. Hammaddenin girişinden nihai ürüne kadarki tüm süreçleri kapsamaktadır. Ecolabel belgelendirme sistemi bu kaygılarla tasarlanmış ve tüketiciler için netlik ve güvenilirlik sağlamayı hedef almıştır. Ecolabel, Avrupa Birliği ülkelerinde çevre ile ilgili yasal düzenlemeleri esas alan bir etiket için tasarlanmış uygulama ve belgelendirme sistemidir. Bu sistem işletmelere, hammadde girişinden nihai ürün oluşumuna kadar tüm süreçleri kapsamaktadır.
Ecolabel belgelendirme çalışmalarında farklı etiket sınıflandırmaları bulunmaktadır. Uluslararası Standartlar Örgütü (ISO) tarafından farklı etiket türleri belirlenmiştir. Bunların hepsi ortak bir hedefi paylaşmaktadır. Ürün ve hizmetler, çevresel yönleri ile ilgili yanıltıcı olmayan, doğrulanabilir ve doğru bilgiler vermek zorundadır. Aynı zamanda çevre üzerinde daha az etki yapmak ve sürekli çevresel iyileştirme potansiyelini teşvik etmek zorundadır.
EU Ecolabel (AB Ecoetiket), üreticiler, ithalatçılar ve perakendecilerin ürünleri için belirli kriterlere uygunluk sonucu hak kazanabileceği gönüllü bir çevresel etiket programdır.
EU Ecolabel İşleyişi Avrupa Parlamentosu ve Konsey Yönetmeliği ile belirlenen EU Ecolabel yönetimi ise Avrupa Birliği üyesi devletlerin ve diğer paydaşların organlarıyla birlikte Avrupa Komisyonu tarafından yürütülür
Avrupa Birliği tarafından 1992 yılında başlamış bir çevre etiketi sistemidir. Önce bütün üye ülkeler ulusal yasal düzenlemelerini bu sisteme uygun hale getirmişler, arkasından Eko-Etiket uygulamasını başlatmışlardır. Avrupa Birliği pazarlarına ürün göndermek isteyen diğer ülkelerdeki üreticiler de ürün gruplarına giren ürünleri için bu çevre etiketine sahip olmaya başlamışlardır. Aksi halde bu firmalar ne Avrupa Birliği ülkelerinde ne de diğer ülkelerde rekabet etme imkanı bulamayacaklardır.
Bilindiği gibi ülkemiz bir taraftan Avrupa Birliği’ne girme yönünde bir takım çalışmalar yapmaktadır. Bu çalışmaların temelini ise öncelikle uyum yasalarının çıkarılması teşkil etmektedir. Bu süreçte ülkemiz, yasal düzenlemelerini Avrupa Birliği yasal düzenlemeleri ile uyumlu hale getirmek zorundadır. Avrupa Koneyi, 2000 yılında çevre etiketleri konusunda 1980/2000 (EC) sayılı direktifi çıkarmıştır. Bu direktif, çevre etiket sisteminin ülkemize entegrasyonunu sağlamak amacı ile bir çevre yasasının çıkarılmasını öngörmektedir.
Ecolabel Ürün grupları şu şekildedir :
- Temizlik ürünleri
- Tekstil ürünleri
- Boyalar ve vernikler
- Elektronik Ürünler
- Zemin kaplamalar
- Mobilyalar Bahçe işleri
- Evsel kullanım ürünleri
- Endüstriyel yağlar
- Yatak takımları
- Kağıt ürünleri
- Otel ve turistik tesisler
Üretici ve Tüketiciler arasında güven artarak tüketiciler marketten aldıkları ürünlerin kendi sağlıklarına ve çevre sağlığına zararsız olduğu bilincinde olmaktadır.
Üretici firmalar sektörde ve rakiplerin arasından pozitif ayrışabilmektedir.
Kurumlar arası satın alma süreçlerinde eko etiket taşıyan ürünlere olan ilgi giderek artmaktadır. EU Ecolabel bu gerekliliği karşılamaktadır.
Ürünlerin EU Ecolabel kriterlerine uyup uymadığını kontrol etme sürecinde ürünlerin ve üretim aşamalarının optimize etme yolları ortaya çıkmaktadır.
Sertifikasyon Süreci
Daha önce bahsedilmiş olan ürün gruplarında yer alan ürünleri satan üreten Avrupa Birliği üyesi ülke veya dışındaki tüm ülkelerden kuruluşlar başvuru yapabilir. Aşağıda bir kısmı verilmiş olan yöntemlerle de belge alınabilir.
- Çeşitli yönetim sistemleri belgelendirmesi yapan kuruluşlar
- Ürün belgelendirmesi yapan kuruluşlar
- Muayene hizmeti veren kuruluşlar
- Yeterlilik testi sağlayan kuruluşlar
- Personel belgelendirmesi yapan kuruluşlar
- Test ve kalibrasyon laboratuvarları
Ürün veya hizmet ilgili kıstaslara uyumlu ise logo kullanım hakkı kazanmaktadır.
Eu EcoLabel ve The Nordic EcoLabel olmak üzere iki kurumdan onay alınabilen bu etiketler, halkın günlük hayatta kullanımına sunulan ürünlerin etkilerinin azaltılmış olduğunu beyan ederek markalara olan güveni arttırmaktadır.
Bir ürünün yaşam döngüsü, pamuk (tekstil için) veya ahşap (kâğıt ürünleri için) gibi hammaddelerin madenciliği veya yetiştirilmesi ile başlar. Ürün imha edildiğinde veya geri dönüştürüldüğünde imalat, paketleme, dağıtım, kullanım ve son olarak "Yaşam Sonu" aşamasına devam etmektedir.
EU Ecolabel ürün kriterlerini geliştirilirken de ürünün en fazla çevresel etkiye sahip olduğu aşamaya odaklanır ve bu da her ürüne göre farklılık göstermektedir. Buna ek olarak, ürüne özel geliştirilen kriterler, EU Ecolabel etiketi taşıyan ürünlerin yüksek performansla kaliteli olmasını sağlamaktadır.
Ürün veya hizmet ilgili kıstaslara uyumlu ise logo kullanım hakkı kazanmaktadır.
Kriterler belli zaman aralıklarında, uzman ve paydaşlar tarafından şeffaf bir şekilde geliştirilmekte ve revize edilmektedir